Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15 về việc thành lập Tòa án nhân dân cấp tỉnh và Tòa án nhân dân khu vực. Nghị quyết này đồng thời quy định rõ phạm vi thẩm quyền của từng tòa theo lãnh thổ. Tại tỉnh Nghệ An, sau quá trình sắp xếp, cơ cấu lại, toàn tỉnh hiện có 12 Tòa án nhân dân khu vực, thay thế cho mô hình Tòa án cấp huyện trước đây.
Việc thành lập hệ thống Tòa án theo khu vực nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả xét xử, đồng thời bảo đảm tính thống nhất trong áp dụng pháp luật.
Danh sách 12 Tòa án nhân dân khu vực tại Nghệ An sau sáp nhập
Căn cứ Mục 23 Phụ lục Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15, danh sách cụ thể như sau:
Danh sách Tòa án nhân dân khu vực Nghệ An sau sáp nhập (từ 01/7/2025)
|
STT |
Tòa án nhân dân khu vực |
Tiền thân |
Phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ |
Địa chỉ trụ sở sau sáp nhập |
|
1 |
TAND khu vực 1 - Nghệ An |
TAND TP Vinh |
06 xã: Trường Vinh, Thành Vinh, Vinh Hưng, Vinh Phú, Vinh Lộc, Cửa Lò |
Số 72, đường Nguyễn Thị Minh Khai, phường Thành Vinh, tỉnh Nghệ An |
|
2 |
TAND khu vực 2 - Nghệ An |
TAND huyện Nghi Lộc và Hưng Nguyên |
11 xã: Hưng Nguyên, Yên Trung, Hưng Nguyên Nam, Lam Thành, Nghi Lộc, Phúc Lộc, Đông Lộc, Trung Lộc, Thần Lĩnh, Hải Lộc, Văn Kiều |
Xã Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An |
|
3 |
TAND khu vực 3 - Nghệ An |
TAND huyện Diễn Châu |
08 xã: Diễn Châu, Đức Châu, Quảng Châu, Hải Châu, Tân Châu, An Châu, Minh Châu, Hùng Châu |
Xã Diễn Châu, tỉnh Nghệ An |
|
4 |
TAND khu vực 4 - Nghệ An |
TAND huyện Hoàng Mai và Quỳnh Mai |
10 xã: Hoàng Mai, Tân Mai, Quỳnh Mai, Quỳnh Lưu, Quỳnh Văn, Quỳnh Anh, Quỳnh Tam, Quỳnh Phú, Quỳnh Sơn, Quỳnh Thắng |
Phường Tân Mai, tỉnh Nghệ An |
|
5 |
TAND khu vực 5 - Nghệ An |
TAND huyện Nam Đàn và Thanh Chương |
14 xã: Vạn An, Đại Huệ, Thiên Nhẫn, Kim Liên, Cát Ngạn, Tam Đồng, Hạnh Lâm, Sơn Lâm, Hoa Quân, Kim Bảng, Bích Hào, Đại Đồng, Xuân Lâm |
Đường Phan Bội Châu, xã Vạn An, tỉnh Nghệ An |
|
6 |
TAND khu vực 6 - Nghệ An |
TAND huyện Yên Thành |
09 xã: Yên Thành, Quan Thành, Hợp Minh, Vân Tụ, Vân Du, Quang Đồng, Giai Lạc, Bình Minh, Đông Thành |
Xã Yên Thành, tỉnh Nghệ An |
|
7 |
TAND khu vực 7 - Nghệ An |
TAND huyện Tân Kỳ và Đô Lương |
13 xã: Đô Lương, Bạch Ngọc, Văn Hiến, Bạch Hà, Thuần Trung, Lương Sơn, Tân Kỳ, Tân Phú, Tân An, Nghĩa Đồng, Giai Xuân, Nghĩa Hành, Tiên Đồng |
Xã Đô Lương, tỉnh Nghệ An |
|
8 |
TAND khu vực 8 - Nghệ An |
TAND huyện Nghĩa Đàn và Thái Hòa |
10 xã: Nghĩa Đàn, Nghĩa Thọ, Nghĩa Lâm, Nghĩa Mai, Nghĩa Hưng, Nghĩa Khánh, Nghĩa Lộc, Thái Hòa, Tây Hiếu, Đông Hiếu |
Số 68, đường Làng Vạc, xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An |
|
9 |
TAND khu vực 9 - Nghệ An |
TAND huyện Anh Sơn và Con Cuông |
12 xã: Anh Sơn, Yên Xuân, Nhân Hòa, Anh Sơn Đông, Vĩnh Tường, Thành Bình Thọ, Con Cuông, Môn Sơn, Mậu Thạch, Cam Phục, Châu Khê, Bình Chuẩn |
Xã Anh Sơn, tỉnh Nghệ An |
|
10 |
TAND khu vực 10 - Nghệ An |
TAND huyện Quế Phong, Quỳ Châu và Quỳ Hợp |
16 xã: Quế Phong, Tiền Phong, Tri Lễ, Mường Quàng, Thông Thụ, Quỳ Châu, Châu Tiến, Hùng Chân, Châu Bình, Quỳ Hợp, Tam Hợp, Châu Lộc, Châu Hồng, Mường Ham, Mường Chọng, Minh Hợp |
Xã Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An |
|
11 |
TAND khu vực 11 - Nghệ An |
TAND huyện Tương Dương |
09 xã: Tam Quang, Tam Thái, Tương Dương, Lượng Minh, Yên Na, Yên Hòa, Nga My, Hữu Khuông, Nhôn Mai |
Xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An |
|
12 |
TAND khu vực 12 - Nghệ An |
TAND huyện Kỳ Sơn |
12 xã: Mường Xén, Hữu Kiệm, Nậm Cắn, Chiêu Lưu, Na Loi, Mường Típ, Na Ngoi, Mỹ Lý, Bắc Lý, Keng Đu, Huồi Tụ, Mường Lống |
Xã Mường Xén, tỉnh Nghệ An |
👉 Như vậy, toàn tỉnh Nghệ An hiện duy trì 12 TAND khu vực, mỗi đơn vị chịu trách nhiệm xét xử cho một hoặc nhiều địa phương, kế thừa toàn bộ quyền hạn, nghĩa vụ và trách nhiệm từ các TAND cấp huyện trước đó.
Nhiệm vụ, quyền hạn của Tòa án nhân dân theo Luật 2024
Theo Điều 3 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2024, bắt đầu từ năm 2025, Tòa án nhân dân các cấp có những nhiệm vụ chủ yếu:
- Thực hiện quyền tư pháp, xét xử các vụ án hình sự, dân sự, hành chính, phá sản và các tranh chấp khác theo quy định pháp luật.
- Giải quyết các vi phạm hành chính, bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
- Kiến nghị về tính hợp hiến, hợp pháp của văn bản quy phạm pháp luật khi phát hiện có mâu thuẫn trong quá trình xét xử.
- Giải thích, hướng dẫn áp dụng pháp luật thống nhất trong xét xử; tổng kết thực tiễn, phát triển án lệ.
- Thực hiện nhiệm vụ về thi hành án và các quyền hạn khác được pháp luật quy định.
Bỏ Tòa án cấp huyện, mô hình tổ chức mới ra sao?
Theo Nghị quyết 60-NQ/TW năm 2025, Trung ương đã quyết nghị bỏ cấp huyện trong hệ thống Tòa án. Cơ cấu tổ chức mới sẽ duy trì 3 cấp:
- Tòa án nhân dân tối cao
- Tòa án nhân dân cấp tỉnh
- Tòa án nhân dân khu vực
Như vậy, từ năm 2025, Tòa án nhân dân cấp huyện chính thức chấm dứt hoạt động, toàn bộ chức năng được chuyển giao cho Tòa án nhân dân khu vực. Đây là bước cải cách quan trọng trong hệ thống tư pháp, bảo đảm tinh gọn bộ máy, chuyên nghiệp hóa đội ngũ cán bộ và tăng hiệu lực xét xử.
✅ Kết luận:
Sau khi sáp nhập theo Nghị quyết 81/2025/UBTVQH15, tỉnh Nghệ An chính thức có 12 Tòa án nhân dân khu vực. Mỗi đơn vị chịu trách nhiệm trên một phạm vi lãnh thổ rộng hơn, thay thế cho mô hình Tòa án cấp huyện trước đây. Sự thay đổi này hứa hẹn góp phần nâng cao hiệu quả xét xử, đảm bảo tính thống nhất pháp luật, phục vụ tốt hơn cho người dân và tổ chức trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
