PHÂN BIỆT TRUY TỐ VÀ KHỞI TỐ

+84 09.19.19.59.39

Họ tên: NGUYỄN THÀNH TỰU

Chức danh: Thạc sĩ - Luật sư - Trọng Tài Thương Mại - CEO

Điện thoại: +84 09.19.19.59.39

Email: tuulawyer@nvcs.vn

Lĩnh vực tư vấn: Đầu Tư Nước ngoài- Sở hữu Trí tuệ -M&A- Tranh chấp tại tòa.

Ngôn ngữ: Tiếng Việt - tiếng Anh

VỀ KHÁI NIỆM TRUY TỐ VÀ KHỞI TỐ TRONG TTHS 

• Khởi tố

Là việc cơ quan có thẩm quyền chỉ quyết định khởi tố hình sự đối với vụ án (về hành vi, vụ việc) có dấu hiệu tội phạm, chứ không. Trường hợp bắt quả tang người phạm tội (khi có đủ căn cứ để xác định một người hoặc pháp nhân đã thực hiện hành vi mà Bộ luật hình sự quy định là tội phạm) thì khởi tố bị can. Khởi tố là giai đoạn đầu tiên trong tố tụng hình sự. Đây là tiền đề cho việc thực hiện nhiệm vụ của giai đoạn sau.

Ví dụ: VKS muốn truy tố bị can trước tòa án bằng bản cáo trạng, thì phải dựa vào hệ thống chứng cứ do cơ quan điều tra thu thập trong giai đoạn điều tra. VKS trong giai đoạn truy tố sẽ thẩm tra lại chứng cứ do cơ quan điều tra thu thập, nếu có thiếu sót, thì có quyền trả lại hồ sơ.

• Căn cứ pháp lý: Điều 143, Điều 179, BLTTHS 2015

• Truy tố

Là giai đoạn của tố tụng hình sự. Trong giai đoạn này VKS tiến hành các hoạt động cần thiết nhằm đưa bị can ra trước TA để xét xử hoặc ra những quyết định tố tụng khác để giải quyết đúng đắn vụ án hình sự. 

Đây là giai đoạn thứ ba trong tố tụng hình sự, sau giai đoạn khởi tố và giai đoạn điều tra. Truy tố được xem là hoạt động độc lập trong quá trình tố tụng của vụ án HS, giai đoạn này VKS sẽ thực hiện các thủ tục cần thiết trong phạm vi thẩm quyền của mình thẩm tra lại chứng cứ do cơ quan điều tra thu thập, nếu có thiếu sót, thì có quyền trả lại hồ sơ. Nhằm đảm bảo tính chính xác và khách quan, truy cứu đúng người đúng tội và đúng pháp luật.

• Căn cứ pháp lý: Điều 236, BLTTHS 2015.

Khai-niem-truy-to-va-khoi-to-trong-to-tung-hinh-su

THẨM QUYỀN TIẾN HÀNH TRUY TỐ VÀ KHỞI TỐ

• Thẩm quyền của khởi tố có thể thuộc các cơ quan khác nhau, bao gồm:

-  Cơ quan tiến hành tố tụng: Cơ quan điều tra; VKS; HĐXX; 

- Các cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra: Bộ đội biên phòng, Hải quan, Kiểm lâm, lực lượng Cảnh sát biển, Kiểm ngư, cơ quan khác trong CAND, QĐND.

=> Khi đó, cơ quan tư pháp HS tiến hành điều tra và xác định các dấu hiệu của TP trong việc thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội hay không.

• Thẩm quyền của truy tố thuộc về: Viện kiểm sát. 

Về nguyên tắc, VKS cấp nào thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra thì VKS cấp đó quyết định việc truy tố. Thẩm quyền truy tố của VKS được xác định theo thẩm quyền xét xử của TA đối với vụ án. Khi đó, tiến hành các biện pháp cần thiết với mục đích đánh giá một cách toàn diện, khách quan các tài liệu của vụ án hình sự do Cơ quan điều tra chuyển đến, xác định các căn cứ pháp lý để ra quyết định cần thiết.

THỜI ĐIỂM THỰC HIỆN TRONG QUÁ TRÌNH TTHS:

Khởi tố là giai đoạn đầu tiên trong TTHS, giai đoạn này cơ quan tư pháp hình sự thực hiện nhiệm vụ: tiến hành điều tra và xác định các dấu hiệu của tội phạm thông qua các hành vi nguy hiểm cho xã hội.

Truy tố được thực hiện sau khi kết thúc giai đoạn khởi tố và điều tra. Cơ quan điều tra làm bản kết luận điều tra và đề nghị truy tố để gửi cùng hồ sơ vụ án đến VKS cùng cấp có thẩm quyền truy tố thực hiện thẩm tra.

CÔNG VIỆC THỰC HIỆN TRONG QUÁ TRÌNH TTHS:

Khởi tố: Cơ quan tư pháp hình sự tiến hành điều tra và xác định các dấu hiệu của tội phạm trong việc thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội hay không.

Truy tố: VKS tiến hành thẩm tra lại chứng cứ do cơ quan điều tra thu thập, nếu có thiếu sót, thì có quyền trả lại hồ sơ => Nhằm đánh giá một cách toàn diện, khách quan các tài liệu của vụ án hình sự do Cơ quan điều tra chuyển đến, xác định các căn cứ pháp lý để ra quyết định cần thiết.

VỀ THỜI HẠN RA QUYẾT ĐỊNH:

• Khởi tố: 

Căn cứ tại Khoản 1 Điều 147 BLTTHS 2015: khi nhận được tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố thì trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận được => Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải kiểm tra, xác minh và ra một trong các quyết định

Căn cứ theo Khoản 2 Điều này lưu ý hai trường hợp thời hạn giải quyết có thể được kéo dài nhưng không quá 02 tháng: 

• Trường hợp vụ việc bị tố giác, tin báo về tội phạm hoặc kiến nghị khởi tố có nhiều tình tiết phức tạp hoặc phải kiểm tra, xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn giải quyết tố giác, tin báo, kiến nghị khởi tố.
• Trường hợp chưa thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh trong thời hạn quy định thì Viện trưởng Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát có thẩm quyền có thể gia hạn một lần.

• Truy tố: 

Căn cứ tại Khoản 1 Điều 240 đề cập thời hạn giải quyết khác nhau qua các trường hợp: 

• Đối với tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng có thời hạn là 20 ngày nhận hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra.
• Đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng có thời hạn 30 ngày nhận hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra. 

Trong những trường hợp cần thiết tại Điểm c Khoản này, Viện trưởng VKS có thể gia hạn thời hạn quyết định việc truy tố: 

• Không quá 10 ngày đối với tội phạm ít nghiêm trọng và tội phạm nghiêm trọng, không quá 15 ngày đối với tội phạm rất nghiêm trọng.
• Không quá 30 ngày đối với tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. 

QUYẾT ĐỊNH ĐƯỢC BAN HÀNH:

• Đối với khởi tố: 

Sau khi hoàn thành các hoạt động điều tra phải kiểm kiểm tra, xác minh trong quá trình khởi tố, cơ quan chức năng có thẩm quyền có thể đưa ra các quyết định sau đây:

• Quyết định khởi tố vụ án HS;
• Quyết định không khởi tố vụ án HS;
• Quyết định tạm đình chỉ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố.

• Đối với truy tố: 

Khi tiến hành truy tố, VKS có thể đưa ra một trong các quyết định sau:

• Quyết định truy tố bị can trước Tòa án;
• Quyết định trả hồ sơ để yêu cầu điều tra bổ sung;
• Quyết định đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án; đình chỉ hoặc tạm đình chỉ vụ án.

Quyet-dinh-duoc-ban-hanh-doi-voi-truy-to-va-khoi-to

Ý NGHĨA CỦA KHỞI TỐ VÀ TRUY TỐ TRONG TTHS:

Khởi tố, truy tố có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong tố tụng hình sự:

• Giúp quá trình điều tra kịp thời phát giác, xử lý tội phạm diễn ra quy củ và đạt được kết quả cao nhất.
• Xử lý đúng người đúng tội.

• Đối với quá trình khởi tố:

• Khởi tố là giai đoạn đầu tiên trong tố tụng hình sự nhằm mục đích điều tra, kiểm tra, xác minh các nguồn tin về tội phạm. 
• Tại giai đoạn này, mọi công tác kiểm tra, xác minh thông tin đều phải được tiến hành một cách khẩn trương, nhanh chóng. 
• Thông qua giai đoạn khởi tố, cơ quan chức năng có thẩm quyền sẽ thu thập đầy đủ chứng cứ, từ đó xác định tội phạm. 
• Về nguyên tắc, chưa khởi tố vụ án thì không được tiến hành các hoạt động điều tra, trừ một số hoạt động khác. Hoạt động điều tra chỉ được tiến hành sau khi đã có quyết định khởi tố vụ án hình sự.

Đây là giai đoạn quan trọng, đầu tiên của tố tụng hình sự. Nó tránh việc bỏ sót chứng cứ, thông tin. Nó là cơ sở để đưa ra các quyết định sau cho quá trình tố tụng. Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động tố tụng tiếp theo.

• Đối với quá trình truy tố: 

• Truy tố là một giai đoạn tố tụng hình sự quan trọng để cường pháp chế, bảo vệ các quyền và tự do của công dân trong các giai đoạn trước khi xét xử tại Tòa án. 
• Là chức năng quan trọng của Viện kiểm sát nhằm áp dụng các biện pháp cần thiết do luật định để kiểm tra lại tính hợp pháp và có căn cứ của toàn bộ các hành vi tố tụng mà cơ quan Điều tra có thẩm quyền đã áp dụng.
• Trong quá trình truy tố, kiểm sát viên sẽ thực hiện các thủ tục cần thiết trong phạm vi thẩm quyền của mình để kiểm tra tính hợp pháp và căn cứ pháp lý của toàn bộ vụ án nhằm đảm bảo tính chính xác và khách quan, truy cứu đúng người đúng tội và đúng pháp luật. 

Do đó, nhờ quá trình này, những hậu quả tiêu cực, cũng như các sai lầm đã bị lọt trong giai đoạn trước đó sẽ được loại trừ; tránh bỏ lọt tội phạm và hàm oan những người vô tội.

Bài viết trên đã cung cấp các thông tin cần thiết về truy tố và khởi tố trong quá trình TTHS. Thông qua các giai đoạn này, quá trình điều tra, phát giác và xử lý tội phạm sẽ được thực hiện một cách đầy đủ và kín kẽ, tránh trường hợp bỏ sót tội phạm. Hơn hết, nó góp phần quan trọng trong việc xây dựng Nhà nước văn minh, an toàn.

HỖ TRỢ VỀ LĨNH VỰC HÌNH SỰ TẠI NVCS.

Trên đây là những kiến thức chúng tôi cung cấp cho bạn về quy truy tố và khởi tố. Công ty Luật TNHH Quốc tế Nguyễn và Cộng sự tự hào là đơn vị pháp luật hàng đầu, sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ mọi người thông qua nhiều hình thức khác nhau với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, nhiệt tình và tâm huyết với mọi vấn đề liên quan đến pháp lý, tư vấn pháp luật, đại diện tranh tụng các vụ án/ vụ việc:

• Tư vấn pháp lý và đưa giải pháp xử lý tranh chấp.
• Tham gia đàm phán giải quyết tranh chấp.
• Đại diện ủy quyền làm việc với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
• Soạn thảo toàn bộ hồ sơ khởi kiện.
• Thay mặt nộp và tham gia tố tụng.
• Luật sư bảo vệ tại phiên tòa các cấp.
• Tư vấn thi hành án sau khi có bản án có hiệu lực pháp luật.

Luat-su-tu-van-hinh-su-nguyen-thanh-tuu

Luật sư: NGUYỄN THÀNH TỰU

Điện thoại:    09.19.19.59.39

Email: tuulawyer@nvcs.vn