Họ tên: NGUYỄN THÀNH TỰU
Chức danh: Thạc sĩ - Luật sư - Trọng Tài Thương Mại - CEO
Điện thoại: +84 09.19.19.59.39
Email: tuulawyer@nvcs.vn
Lĩnh vực tư vấn: Đầu Tư Nước ngoài- Sở hữu Trí tuệ -M&A- Tranh chấp tại tòa.
Ngôn ngữ: Tiếng Việt - tiếng Anh
Việc nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài không chỉ là một quy trình pháp lý phức tạp mà còn đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu biết sâu sắc về các quy định liên quan. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, ngày càng nhiều gia đình mong muốn nhận nuôi con nuôi từ các quốc gia khác, nhưng không phải ai cũng nắm rõ về các thủ tục cần thiết. Bài tư vấn này Công ty Luật TNHH Quốc tế Nguyễn và Cộng sự sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các bước chuẩn bị, điều kiện cần đáp ứng và quy trình pháp lý để tiến hành nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho cả gia đình và trẻ em.
- 1. 1. Cơ sở pháp lý
- 2. 2. Định nghĩa
- 3. 3. Các trường hợp nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài
- 4. 4. Điều kiện đối với người nhận nuôi
- 5. 5. Điều kiện đối với người được nhận làm con nuôi
- 6. 6. Các trường hợp ưu tiên nhận nuôi
- 7. 7. Hồ sơ của người nhận nuôi con nuôi (bảng chi tiết)
- 8. 8. Thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài năm 2024
- 9. Một số câu hỏi liên quan:
1. Cơ sở pháp lý
- Luật Nuôi Con Nuôi 2010: Đây là văn bản quan trọng nhất quy định quyền và nghĩa vụ của các bên, điều kiện, quy trình về nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài.
- Nghị định số 24/2019/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật Nuôi Con Nuôi, bao gồm các điều khoản về nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài.
- Thông tư số 10/2020/TT-BTP của Bộ Tư pháp: Hướng dẫn về mẫu đơn, tờ khai và lệ phí khi thực hiện thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài.
2. Định nghĩa
Nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài là trường hợp nhận nuôi con nuôi trong đó người nhận nuôi hoặc người được nhận nuôi là người nước ngoài. Điều này bao gồm các trường hợp sau:
- Người nước ngoài thường trú ở nước ngoài nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi.
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi.
- Công dân Việt Nam nhận trẻ em nước ngoài làm con nuôi.
- Người nước ngoài cư trú tại Việt Nam nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi.
Xem thêm: giấy phép mở trung tâm ngoại ngữ
3. Các trường hợp nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài
Theo quy định tại Điều 29, 30, và 31 của Luật Nuôi Con Nuôi 2010, các trường hợp nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài bao gồm:
- Trẻ em Việt Nam được người nước ngoài nhận nuôi.
- Trẻ em nước ngoài được người Việt Nam nhận nuôi.
- Người Việt Nam định cư ở nước ngoài nhận nuôi trẻ em Việt Nam.
4. Điều kiện đối với người nhận nuôi
Theo quy định tại Điều 14 của Luật Nuôi Con Nuôi 2010, người nhận nuôi con nuôi phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Năng lực hành vi dân sự đầy đủ: Người nhận nuôi phải có đủ năng lực hành vi dân sự, tức là phải từ đủ 18 tuổi trở lên và không bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự theo quy định pháp luật.
- Đủ 25 tuổi trở lên và lớn hơn con nuôi ít nhất 20 tuổi: Đây là khoảng cách tuổi tối thiểu nhằm đảm bảo người nhận nuôi đủ trưởng thành để nuôi dưỡng và giáo dục trẻ.
- Có điều kiện về kinh tế, chỗ ở, sức khỏe, tư cách đạo đức: Người nhận nuôi cần chứng minh đủ điều kiện tài chính, sức khỏe và nhân cách để đảm bảo chăm sóc và nuôi dưỡng con nuôi. Các giấy tờ chứng minh điều kiện này bao gồm:
- Giấy xác nhận về thu nhập hoặc tài sản,
- Giấy chứng nhận sức khỏe do cơ quan y tế cấp,
- Giấy xác nhận tư cách đạo đức từ cơ quan có thẩm quyền.
- Không thuộc các trường hợp bị cấm nhận con nuôi: Các trường hợp bị cấm bao gồm người từng bị kết án về các tội danh như tội xâm hại tình dục trẻ em, tội bạo hành gia đình, hoặc đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị tạm giam, đang chấp hành án phạt tù.
- Trường hợp người nhận nuôi là người nước ngoài: Ngoài các điều kiện trên, người nước ngoài nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam còn phải đảm bảo rằng họ được cơ quan có thẩm quyền tại nước của họ xác nhận đủ điều kiện nhận nuôi con nuôi theo pháp luật của quốc gia họ cư trú. Điều này nhằm đảm bảo sự phối hợp giữa các quốc gia trong bảo vệ quyền lợi cho trẻ em.
5. Điều kiện đối với người được nhận làm con nuôi
Theo Điều 8 Luật Nuôi Con Nuôi 2010, đối tượng trẻ em được nhận làm con nuôi phải thuộc các trường hợp sau:
- Trẻ em dưới 16 tuổi: Đây là độ tuổi chính để được nhận làm con nuôi.
- Trẻ em từ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi: Trường hợp này chỉ áp dụng khi người nhận nuôi là cha dượng, mẹ kế, hoặc là người thân thích (như anh, chị em ruột) của trẻ.
- Trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt: Trẻ em trong hoàn cảnh đặc biệt (không nơi nương tựa, bị bỏ rơi, mồ côi cha mẹ, hoặc trẻ em trong các cơ sở bảo trợ xã hội) sẽ được ưu tiên cho người Việt Nam nhận nuôi trước khi xem xét cho người nước ngoài nhận nuôi.
6. Các trường hợp ưu tiên nhận nuôi
Luật quy định ưu tiên cho các trường hợp người Việt Nam nhận nuôi con nuôi trong nước. Đối với các trường hợp có yếu tố nước ngoài, việc xét duyệt sẽ thực hiện nghiêm ngặt hơn để đảm bảo quyền lợi cho trẻ, và chỉ khi không có người trong nước nhận nuôi, hồ sơ mới được xem xét cho người nước ngoài.
Xem thêm: Điều kiện thành lập trung tâm Tiếng Anh
7. Hồ sơ của người nhận nuôi con nuôi (bảng chi tiết)
|
Loại giấy tờ |
Mô tả |
|
Đơn xin nhận con nuôi |
Được lập theo mẫu quy định trong Thông tư số 10/2020/TT-BTP |
|
Giấy xác nhận tình trạng sức khỏe |
Do cơ quan y tế có thẩm quyền cấp, chứng minh người nhân nuôi đủ điều kiện sức khỏe |
|
Giấy xác nhận tình trạng kinh tế |
Cung cấp các giấy tờ chứng minh khả năng kinh tế (như sao kê tài khoản, xác nhận thu nhập) |
|
Lý lịch tư pháp |
Do cơ quan có thẩmq quyền tại quốc gia người nhận nuôi cấp, thể hiện người nhận nuôi không có tiền án tiền sự |
|
Giấy xác nhận của cơ quan quản lý về việc cho nhận con nuôi (nếu là người nước ngoài) |
Từ cơ quan phụ trách con nuôi quốc tế tại quốc gia người nhận nuôi |
|
Ảnh cá nhân |
Ảnh 4x6 của người nhận nuôi, thường là 2 ảnh |
|
Giấy tờ khác (nếu có yêu cầu từ quốc gia của người nhận nuôi) |
Các giấy tờ theo quy định hoặc yêu cầu bổ sung khác nếu có |
8. Thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài năm 2024
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ của người nhận nuôi và người được nhận nuôi theo quy định.
- Người nhận nuôi và người giám hộ của trẻ phải hoàn thành đầy đủ các giấy tờ trong hồ sơ theo yêu cầu.
- Bước 2: Nộp hồ sơ tại Sở Tư pháp nơi trẻ em đang cư trú (hoặc Cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài nếu người nhận nuôi là người Việt Nam định cư ở nước ngoài).
- Sở Tư pháp sẽ xem xét hồ sơ và xác minh các thông tin cần thiết để đảm bảo đủ điều kiện nuôi con nuôi.
- Bước 3: Phỏng vấn và xác minh
- Sở Tư pháp tiến hành phỏng vấn người nhận nuôi để xác minh các yếu tố như điều kiện kinh tế, sức khỏe và nguyện vọng nuôi con nuôi.
- Đồng thời, Sở Tư pháp tiến hành thẩm định hồ sơ và xác minh thông tin từ các bên liên quan để bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho trẻ.
- Bước 4: Quyết định cho nhận con nuôi
- Sở Tư pháp gửi hồ sơ và kết quả thẩm tra đến Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để xem xét và phê duyệt việc nhận con nuôi.
- Nếu hồ sơ hợp lệ và đáp ứng đủ yêu cầu, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ ra quyết định cho phép người nước ngoài nhận con nuôi.
- Bước 5: Đăng ký và cấp Giấy chứng nhận nuôi con nuôi
- Sau khi có quyết định phê duyệt, Sở Tư pháp tiến hành đăng ký và cấp Giấy chứng nhận nuôi con nuôi.
- Bộ Tư pháp sẽ thông báo tới cơ quan quản lý về nuôi con nuôi quốc tế của quốc gia người nhận nuôi (nếu có yêu cầu).
- Bước 6: Ghi chú về hộ tịch
- Cơ quan có thẩm quyền tại Việt Nam hoặc cơ quan đại diện ngoại giao Việt Nam (nếu thực hiện ở nước ngoài) sẽ thực hiện ghi chú thông tin về con nuôi vào sổ hộ tịch.
- Thời gian giải quyết: Thời gian trung bình từ khi nộp hồ sơ đến khi hoàn tất thủ tục là khoảng 60 ngày.
Xem thêm: đăng ký giấy phép kinh doanh rượu
Một số câu hỏi liên quan:
1. Người nước ngoài có thể trực tiếp đến Việt Nam để nhận con nuôi không?
- Trả lời: Có, người nước ngoài có thể trực tiếp đến Việt Nam để thực hiện thủ tục nhận nuôi con nuôi. Tuy nhiên, họ cần thông qua cơ quan con nuôi có thẩm quyền tại nước mình để nộp hồ sơ và tuân thủ quy trình, đồng thời phối hợp với Sở Tư pháp của địa phương nơi trẻ cư trú tại Việt Nam.
2. Hồ sơ của trẻ em Việt Nam được nhận nuôi cần có những giấy tờ gì?
- Trả lời: Hồ sơ của trẻ em Việt Nam gồm giấy khai sinh, giấy chứng nhận tình trạng sức khỏe, giấy xác nhận hoàn cảnh (mồ côi, không nơi nương tựa, hoặc đang trong cơ sở bảo trợ), quyết định của cha mẹ hoặc người giám hộ về việc đồng ý cho nhận con nuôi (nếu có).
3. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài muốn nhận nuôi con nuôi tại Việt Nam thì thủ tục có gì khác không?
- Trả lời: Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có thể xin nhận nuôi con nuôi Việt Nam nhưng vẫn cần tuân thủ quy trình của Luật Nuôi Con Nuôi và cần sự xác nhận từ cơ quan ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài. Hồ sơ được nộp tại cơ quan đại diện Việt Nam nơi người đó cư trú để đảm bảo hợp pháp.
4. Quy trình phỏng vấn trong thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài diễn ra như thế nào?
- Trả lời: Sở Tư pháp sẽ tổ chức một buổi phỏng vấn trực tiếp hoặc gián tiếp với người nhận nuôi để xác minh điều kiện về tài chính, sức khỏe, nguyện vọng và khả năng nuôi dạy trẻ. Buổi phỏng vấn giúp cơ quan thẩm quyền đánh giá tính phù hợp và quyền lợi của trẻ.
5. Việc giám sát sau khi nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài diễn ra như thế nào?
- Trả lời: Sau khi được nhận nuôi, trẻ em vẫn nằm trong diện giám sát. Sở Tư pháp hoặc cơ quan đại diện ngoại giao của Việt Nam (trong trường hợp trẻ ra nước ngoài sinh sống) sẽ thực hiện các biện pháp giám sát nhằm đảm bảo điều kiện sống và quyền lợi của trẻ em. Các báo cáo về tình trạng của trẻ sẽ được thực hiện định kỳ trong một khoảng thời gian nhất định.
6. Có trường hợp nào được miễn lệ phí khi thực hiện thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài không?
- Trả lời: Đúng, trong một số trường hợp nhất định như nhận nuôi con nuôi là người thân hoặc trường hợp trẻ có hoàn cảnh đặc biệt, người nhận nuôi có thể được miễn hoặc giảm lệ phí. Thông tư số 10/2020/TT-BTP quy định chi tiết về các trường hợp miễn, giảm lệ phí.
7. Trong trường hợp người nhận nuôi vi phạm quy định về nuôi con nuôi, hậu quả pháp lý sẽ như thế nào?
- Trả lời: Nếu người nhận nuôi vi phạm các quy định như không thực hiện đầy đủ trách nhiệm chăm sóc, bạo hành trẻ hoặc khai báo sai sự thật, thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có quyền hủy bỏ quyết định nuôi con nuôi và có thể truy cứu trách nhiệm pháp lý của người nhận nuôi.
8. Thời gian tối đa để hoàn tất thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài là bao lâu?
- Trả lời: Thời gian tối đa để hoàn tất thủ tục nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài thường là 60 ngày kể từ khi nộp hồ sơ đầy đủ tại cơ quan có thẩm quyền. Thời gian này có thể kéo dài hơn nếu cần xác minh bổ sung hoặc do các thủ tục pháp lý đặc biệt giữa hai quốc gia.
Việc nhận nuôi con nuôi có yếu tố nước ngoài là một hành trình đầy trách nhiệm nhưng cũng chứa đựng nhiều niềm vui và ý nghĩa. Khi nắm vững các quy định pháp lý và tuân thủ đúng quy trình, gia đình sẽ không chỉ đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho trẻ mà còn tạo dựng một môi trường an toàn, hạnh phúc cho sự phát triển của con. Hy vọng rằng bài tư vấn của Công ty Luật - Công ty Tư vấn Tài chính Kế toán NVCS đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích, giúp bạn chuẩn bị tốt nhất cho quá trình nhận nuôi. Nếu cần thêm hỗ trợ hoặc tư vấn, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia pháp lý để đảm bảo mọi bước đi của bạn đều đúng đắn và thuận lợi.
https://www.linkedin.com/company/nvcs-firm/
