Việc xây dựng và phát triển thương hiệu là yếu tố sống còn của mỗi doanh nghiệp trong thời đại cạnh tranh khốc liệt hiện nay. Tuy nhiên, không phải thương hiệu nào cũng có thể được bảo hộ một cách hợp pháp nếu không đáp ứng các điều kiện về mặt pháp lý. Trên thực tế, rất nhiều doanh nghiệp gặp phải tình huống thương hiệu bị từ chối đăng ký do không nắm rõ quy định của pháp luật.

Vậy vì sao thương hiệu có thể bị từ chối bảo hộ? Khi bị từ chối, doanh nghiệp nên làm gì để khắc phục? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm rõ nguyên nhân, các quy định pháp luật liên quan, và giải pháp phù hợp để xử lý tình huống này một cách hiệu quả.

Nguyên nhân khiến thương hiệu bị từ chối đăng ký

Không đáp ứng điều kiện bảo hộ nhãn hiệu theo Luật Sở hữu trí tuệ

Theo Điều 72, Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi bổ sung năm 2022), nhãn hiệu được bảo hộ phải là dấu hiệu nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình ảnh, hình vẽ hoặc sự kết hợp các yếu tố đó; và phải có khả năng phân biệt hàng hóa/dịch vụ của chủ sở hữu với hàng hóa/dịch vụ của chủ thể khác.

Ngoài ra, Điều 74 Luật SHTT quy định chi tiết các trường hợp nhãn hiệu bị coi là không có khả năng phân biệt, chẳng hạn:

• Dùng từ ngữ mô tả chung như: "ngon", "cao cấp", "số 1",...
• Gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đã đăng ký hoặc nộp đơn trước.
• Trùng/tương tự với tên thật, biệt hiệu, hình ảnh cá nhân, quốc kỳ, quốc huy, dấu hiệu của cơ quan nhà nước hoặc tổ chức quốc tế mà không có sự cho phép.

Lỗi hình thức trong hồ sơ đăng ký

Ngoài nội dung nhãn hiệu, hồ sơ đăng ký cũng có thể bị từ chối do lỗi kỹ thuật hoặc hình thức như:

• Thiếu thông tin về chủ đơn hoặc mô tả không rõ ràng về mẫu nhãn hiệu.
• Không liệt kê chính xác nhóm hàng hóa/dịch vụ theo Bảng phân loại Nice.
• Không nộp đủ phí, lệ phí theo quy định của Bộ Tài chính.

Xem thêm:  Thương hiệu bị sao chép – cần làm gì để xử lý và bảo vệ quyền lợi?

Trùng hoặc tương tự với thương hiệu nổi tiếng

Theo Điều 75 Luật SHTT, nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ ở phạm vi rộng hơn, ngay cả khi người nộp đơn không đăng ký cho cùng nhóm hàng hóa. Do đó, nếu thương hiệu của bạn tương tự với một thương hiệu nổi tiếng, dù không cùng ngành nghề, vẫn có thể bị từ chối nhằm tránh gây nhầm lẫn hoặc lợi dụng uy tín của thương hiệu đó.

Hậu quả khi bị từ chối đăng ký thương hiệu

Việc bị từ chối không chỉ khiến doanh nghiệp tốn công sức, chi phí đã đầu tư vào thiết kế và nộp hồ sơ, mà còn kéo theo hệ lụy lâu dài:

• Không thể độc quyền sử dụng thương hiệu, dễ bị xâm phạm bởi bên thứ ba.
• Gặp rủi ro bị kiện ngược nếu tiếp tục sử dụng thương hiệu không được bảo hộ.
• Ảnh hưởng đến các kế hoạch truyền thông, marketing và xây dựng thương hiệu.

Cách khắc phục khi thương hiệu bị từ chối đăng ký

Phân tích thông báo từ chối của Cục Sở hữu trí tuệ

Sau khi nộp đơn, nếu thương hiệu không đạt yêu cầu, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ gửi Thông báo dự định từ chối cấp văn bằng bảo hộ. Chủ đơn cần đọc kỹ lý do bị từ chối (thường có viện dẫn điều luật cụ thể), để đánh giá khả năng khắc phục hoặc phản biện hợp lý.

Sửa đổi nhãn hiệu và nộp lại

Nếu lý do từ chối là do không đủ khả năng phân biệt hoặc tương tự với nhãn hiệu đã đăng ký, bạn có thể:

• Bổ sung yếu tố tạo sự khác biệt (biểu tượng, màu sắc, phông chữ).
• Kết hợp thêm tên riêng hoặc yếu tố địa lý đặc thù.
• Đổi tên nhãn hiệu cho phù hợp hơn với đối tượng khách hàng mục tiêu.

Sau khi điều chỉnh, bạn có thể nộp lại đơn mới hoặc làm đơn yêu cầu sửa đổi đơn cũ nếu còn thời hạn xử lý.

Khiếu nại hoặc phản đối quyết định nếu có cơ sở

Trong thời hạn 3 tháng kể từ ngày nhận thông báo từ chối, bạn có thể nộp đơn khiếu nại kèm theo lập luận pháp lý, chứng cứ thể hiện nhãn hiệu của bạn đủ điều kiện được bảo hộ. Việc này nên được hỗ trợ bởi luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ để đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Tra cứu và đánh giá lại khả năng đăng ký

Trước khi nộp lại, cần tiến hành tra cứu nhãn hiệu một cách bài bản qua hệ thống công khai của Cục Sở hữu trí tuệ hoặc các công cụ quốc tế (WIPO Global Brand Database), từ đó điều chỉnh chiến lược thương hiệu hợp lý.

Lưu ý để tăng khả năng đăng ký thương hiệu thành công

• Đặt tên thương hiệu sáng tạo, dễ nhớ, dễ đọc, tránh dùng từ ngữ phổ thông.
• Không sao chép hay mô phỏng nhãn hiệu đã tồn tại – kể cả không cùng ngành nghề.
• Chuẩn bị mẫu nhãn hiệu rõ ràng, có mô tả đầy đủ các yếu tố màu sắc, hình ảnh, chữ viết.
• Sử dụng dịch vụ tra cứu và tư vấn pháp lý chuyên sâu ngay từ đầu để tiết kiệm chi phí, thời gian và giảm thiểu rủi ro.

Xem thêm:  Khi nào cần đăng ký bảo hộ kiểu dáng công nghiệp thay vì nhãn hiệu?

Kết luận

Bị từ chối đăng ký thương hiệu là tình huống phổ biến, nhưng hoàn toàn có thể xử lý và khắc phục nếu bạn hiểu rõ nguyên nhân, nắm vững quy định pháp luật và có định hướng điều chỉnh phù hợp. Thay vì mất thêm chi phí cho những hồ sơ không đạt yêu cầu, hãy chuẩn bị kỹ lưỡng từ khâu đặt tên, tra cứu đến thiết kế và nộp hồ sơ – hoặc tìm đến sự hỗ trợ từ chuyên gia tư vấn sở hữu trí tuệ để tăng khả năng thành công ngay từ lần đầu tiên