
Họ tên: NGUYỄN THÀNH TỰU
Chức danh: Thạc sĩ - Luật sư - Trọng Tài Thương Mại - CEO
Điện thoại: +84 09.19.19.59.39
Email: tuulawyer@nvcs.vn
Lĩnh vực tư vấn: Đầu Tư Nước ngoài- Sở hữu Trí tuệ -M&A- Tranh chấp tại tòa.
Ngôn ngữ: Tiếng Việt - tiếng Anh
- 1. Chia di sản thừa kế là như thế nào?
- 2. Xác định hình thức thừa kế
- 3. Xác định người hưởng di sản thừa kế
- 4. Chia di sản thừa kế
- 5. Thủ tục chia di sản thừa kế đối với loại đất nông nghiệp
- 6. Người bị truất quyền, tước quyền thừa kế là như thế nào?
- 7. Tư vấn về vấn đề phân chia di sản thừa kế hiện nay
- 8. Việc chia di sản thừa kế theo pháp luật
Chia di sản thừa kế là như thế nào?
Chia di sản thừa kế là quá trình phân phối tài sản của một người đã mất cho những người thừa kế của họ. Quá trình này có thể gây ra nhiều tranh cãi và xung đột trong gia đình, đặc biệt là khi có nhiều người thừa kế và tài sản phân chia không công bằng. Để thực hiện quá trình chia di sản, thường có một bản di chúc được lập ra trước đó để xác định rõ ràng những người được thừa kế và số lượng tài sản mà họ sẽ nhận được. Tuy nhiên, nếu không có bản di chúc, hoặc nó không được rõ ràng hoặc không hợp lý, thì quyết định chia di sản sẽ được đưa ra bởi pháp luật.
Pháp luật về chia di sản thừa kế thường khác nhau tùy theo quốc gia và khu vực, tuy nhiên, phần lớn các hệ thống pháp lý đều theo một số quy tắc chung. Trong đó, những người thừa kế trực tiếp, như con cái hoặc vợ/chồng, thường được ưu tiên hơn so với những người thừa kế bậc xa hơn, như anh chị em hoặc cháu. Trong trường hợp tài sản không thể chia đều cho tất cả các người thừa kế, hoặc có tranh chấp về việc phân chia tài sản, thì các phương án khác nhau có thể được áp dụng. Một trong số đó là bán tài sản và phân chia tiền thu được, hoặc giải quyết bằng hòa giải hoặc đưa ra quyết định của tòa án.
Tuy nhiên, để tránh tranh chấp và xung đột trong gia đình, nên có một kế hoạch chia di sản rõ ràng và minh bạch trước khi một người mất đi. Thông qua đó, người mất có thể đảm bảo rằng tài sản của họ sẽ được phân phối theo ý muốn của mình và tránh được những xung đột trong gia đình sau này.
Xác định hình thức thừa kế
Trong pháp luật Việt Nam, thừa kế được định nghĩa là quá trình chuyển nhượng tài sản từ người chết cho những người còn sống. Hình thức thừa kế được quy định rõ ràng trong Bộ luật Dân sự 2015 và các văn bản pháp luật liên quan khác.
Theo pháp luật về thừa kế, người chết có thể để lại tài sản cho người thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định của pháp luật. Nếu người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không rõ ràng, tài sản sẽ được chuyển nhượng cho người thừa kế theo quy định của pháp luật. Hình thức thừa kế theo quy định của pháp luật bao gồm thừa kế theo đặc điểm quan hệ gia đình và thừa kế theo quy định của pháp luật về thừa kế.
- Thừa kế theo pháp luật: Đối với thừa kế theo đặc điểm quan hệ gia đình, người chết sẽ để lại tài sản cho vợ/chồng, con, cha/mẹ, anh/em ruột và người được nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật. Trong đó, vợ/chồng và con được xem là người thừa kế ưu tiên. Nếu người chết để lại nhiều người thừa kế thì tài sản sẽ được chia đều cho các người thừa kế theo tỷ lệ quy định của pháp luật.
- Thừa kế theo di chúc: người chết không để lại di chúc hoặc di chúc không rõ ràng và không có người thừa kế theo đặc điểm quan hệ gia đình, tài sản sẽ được chuyển nhượng cho nhà nước. Tuy nhiên, nếu người chết để lại người thừa kế khác trong di chúc hoặc bằng văn bản khác thì người này sẽ được xem là người thừa kế và được thừa kế tài sản.
Ngoài ra, pháp luật về thừa kế cũng quy định rõ về việc bảo vệ quyền lợi của người thừa kế khi có tranh chấp về thừa kế. Trong trường hợp có tranh chấp, người thừa kế có quyền yêu cầu xem xét lại quyết định của tòa án nếu có chứng cứ mới. Nếu người thừa kế không hài lòng với quyết định của tòa án, họ có thể kháng cáo lên tòa cao nhất để đòi lại quyền lợi của mình.
Tóm lại, hình thức thừa kế theo pháp luật Việt Nam rất rõ ràng và cụ thể. Người dân cần nắm rõ các quy định này để tránh những tranh chấp không đáng có và bảo vệ quyền lợi của mình trong quá trình thừa kế.
Xác định người hưởng di sản thừa kế
- Xác đinh vấn đề về hàng thừa kế
Xác định hàng thừa kế theo quy tắc tại pháp luật Việt Nam gồm: hàng thừa kế thứ nhất, hàng thừa kế thứ hai, hàng thừa kế thứ ba. Trường hợp người ở hàng thừa kế sau được hưởng phần di sản khi người thừa kế trước không còn.
Xác định điều kiện của người nhận di sản thừa kế xem họ có quyền nhận di sản này không hay đã bị truất, bị tước quyền thừa kế hoặc không được hưởng và không được đề cập tới trong việc nhận di sản thừa kế.
Chia di sản thừa kế
a/ Thừa kế theo pháp luật
- Chia đều phần di sản thừa kế cho các đồng thừa kế
Ví dụ minh họa:
A chết để lại tổng tài sản thừa kế trị giá 200 triệu đồng. Cùng với đó, A có 3 người con là C, D, E và 1 người vợ là B, bố mẹ của A (là M và K) đều đã mất tính đến thời điểm hiện tại.
Theo đó, xác định rằng con của A dù 18 tuổi hay chưa thì đều vẫn được hưởng phần di sản. Phần di sản của A để lại sẽ được chia như sau:
B=C=D=E=200 triệu : 4 = 50 triệu đồng
Đồng thời tại thời điểm đó, cần xem xem có đồng thừa kế nào mất trước hoặc cùng lúc với thời điểm mở thừa kế không. Trong trường hợp có thì phần di sản sẽ được chuyển xuống cho hàng thừa kế tiếp theo – thừa kế thế vị.
Trường hợp khác, C có vợ và 2 con là T và M. C qua đời trước A. Vậy thì trong trường hợp này, di sản của A được chia như sau:
B=C (T=M)=D=E=200 triệu :4 = 50 triệu
T=M= 50 triệu : 2 = 25 triệu
b/ Thừa kế theo di chúc
Trước hết cần xác định xem là người sẽ được hưởng di sản trong di chúc là ai và có còn sống vào thời điểm mở thừa kế hay không?
Trường hợp có người được hưởng di sản thừa kế theo di chúc nhưng người đó lại mất trước thời điểm mở thừa kế thì phần thừa kế đó sẽ được chia theo pháp luật.
A để lại di chúc cho M, N, P mỗi người một phần bằng nhau là 50 triệu (tổng là 150 triệu). Tuy nhiên M lại chết trước thời điểm A chết nên phần di sản A để lại cho M sẽ được chia theo pháp luật.
(1) Chia theo di chúc:
M=N=P=40 triệu.
(2) Chia phần di sản mà M được hưởng theo pháp luật:
Trường hợp này chỉ còn N,P,E còn sống nên: N=P=E = 50 triệu/3 = 16,667 triệu
Như vậy:
N=P= 50 triệu + 16,667 triệu = 66,667 triệu
E = 16,667 triệu.
- Người không được hưởng di sản thừa kế mà thuộc trường hợp pháp luật quy định dù không có tên trong di chúc nhưng vẫn được hưởng.
- Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
- Con thành niên mà không có khả năng lao động.
Theo quy định của BLDS thì những người này được hưởng di sản thừa kế bằng 2/3 của một suất thừa kế. Trên đây là tư vấn sơ bộ kiến thức đơn giản nhất trong chia di sản thừa kế theo pháp luật Việt Nam hiện này, nếu bạn đọc còn bất kỳ thắc mắc gì xin vui lòng liên hệ cho Luật sư tư vấn thừa kế thông qua.
Thủ tục chia di sản thừa kế đối với loại đất nông nghiệp
Câu hỏi dành cho Luật sư:
Gia đình ông ngoại em trước khi ông bà mất thì có chia đều tài sản cho tất cả các con trong gia đình.
Mẹ em được chia phần đất nông nghiệp và đã canh tác, sử dụng, nộp đầy đủ tiền thuế từ trước đến nay nhưng không có bất kỳ giấy tờ chuyển nhượng nào khác trong khi mẹ em vẫn là người phụng dưỡng chăm sóc bà ngoại cho đến khi bà mất thì mẹ em là người lo ma chay, thờ cúng cho cả hai ông bà ngoại.
Từ đó đến nay đã được hơn 15 năm, gia đình em vẫn canh tác và sử dụng mảnh đất đó. Đồng thời cũng lo việc thờ cúng ông bà và không có tranh chấp nào.
Đến nay các bác trong gia đình đòi chia đều số ruộng đấy từ mẹ em.
Xin hỏi Luật sư vậy thì trường hợp này mảnh ruộng này có bị chia đều không?
Xin cảm ơn Luật sư.
Trả lời:
Căn cứ Điều 609 Bộ luật dân sự năm 2015 thì cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Tuy nhiên trong trường hợp cá nhân chết mà không để lại di chúc thì phần di sản sẽ được chia theo pháp luật Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
b) Di chúc không hợp pháp;
c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
2. Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:
a) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;
b) Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;
c) Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan
Theo đó, trường hợp của mẹ bạn thì mảnh ruộng đó vẫn thuộc quyền sở hữu của ông bà ngoại bạn và mẹ bạn chỉ có quyền sử dụng chứ không phải của riêng mẹ bạn. Do đó, khi ông bà mất thì mảnh ruộng đó sẽ được xem là di sản thừa kế. Bên cạnh đó, ông bà ngoại bạn cũng không để lại bất kì di chúc nào cho nên phần di sản này sẽ được chia theo pháp luật.
Người bị truất quyền, tước quyền thừa kế là như thế nào?
Người bị tước quyền, truất quyền thừa kế là những người bị mất đi quyền lợi thừa kế do các lý do khác nhau. Điều này có thể xảy ra trong nhiều trường hợp khác nhau, bao gồm nhưng không giới hạn ở việc họ đã bị tước bỏ quyền làm chủ tài sản của mình bởi một quyết định của tòa án, hoặc họ đã bị đuổi khỏi gia đình và bị loại khỏi di sản của gia đình.
Trong nhiều trường hợp, việc bị tước quyền, truất quyền thừa kế là một kết quả của việc tranh chấp gia đình hoặc tranh chấp tài sản. Các tranh chấp như vậy thường là kết quả của sự mất cân bằng trong quan hệ gia đình hoặc việc không có kế hoạch kế thừa rõ ràng. Trong một số trường hợp, người bị tước quyền có thể bị loại khỏi di sản do họ đã vi phạm đạo đức hoặc pháp luật, hoặc đã bị kết án tội phạm.
Việc bị tước quyền, truất quyền thừa kế có thể gây ra rất nhiều rắc rối và phiền toái cho những người liên quan. Người bị tước quyền có thể cảm thấy bất mãn và không công bằng khi họ bị loại khỏi di sản gia đình. Điều này có thể dẫn đến sự bất đồng và thù địch trong gia đình. Nếu không được giải quyết đúng cách, các tranh chấp tài sản có thể kéo dài trong thời gian dài và tiêu tốn nhiều tiền bạc và thời gian của các bên liên quan.
Trong một số trường hợp, người bị tước quyền có thể có quyền kháng cáo quyết định của tòa án hoặc yêu cầu một cuộc đàm phán để giải quyết tranh chấp tài sản. Tuy nhiên, đối với những trường hợp mà người đó đã vi phạm đạo đức hoặc pháp luật, họ có thể không có quyền kháng cáo và phải chấp nhận quyết định của tòa án hoặc sự loại trừ khỏi di sản gia đình.
Trong mọi trường hợp, việc bị tước quyền, truất quyền thừa kế đều là một trải nghiệm khó khăn và đau đớn. Điều quan trọng là phải tránh những tranh chấp tài sản và giữ cho quan hệ gia đình được hòa hợp và đoàn kết. Nếu không, những mối quan hệ trong gia đình có thể bị phá vỡ hoàn toàn và sẽ gây ra sự đau khổ và mất mát mà không ai mong muốn.
Câu hỏi:
Xin hỏi, nhà mà tôi đang ở là di sản thừa kế, tôi muốn mua lại từ các bên đồng nhận thừa kế thì có được ưu tiên mua không?
Trả lời:
Căn cứ Điều 218 Bộ luật dân sự 2015 thì bạn được quyền ưu tiên mua lại.
Ngoài ra còn một số điều khoản quy định tại Bộ luật Dân sự 2015 về vấn đề chia thừa kế
Tư vấn về vấn đề phân chia di sản thừa kế hiện nay
Xin chào Luật sư, em có câu hỏi muốn hỏi Luật sư như sau:
Bố mẹ chồng em có 2 người con trai là anh cả và chồng em. Chồng em mất được một thời gian. Sau đó bố mẹ chồng em không may bị tai nạn qua đời. Bố mẹ chồng em có để lại một số di sản thừa kế thì không biết 2 đứa con của em và chồng em có được nhận thừa kế phần di sản đó không ạ?
Trả lời:
Trường hợp có di chúc thì sẽ chia phần di sản thừa kế đó theo di chúc mà bố mẹ chồng bạn để lại.
Trường hợp không để lại di chúc sẽ chia theo pháp luật:
Như vậy, 2 con của bạn sẽ vẫn được hưởng phần thừa kế theo hình thức thừa kế thế vị.
Việc chia di sản thừa kế theo pháp luật
Câu hỏi dành cho Luật sư:
Xin chào Luật sư, bố mẹ em có một mảnh đất 1ha và 5 con bò là tài sản. Bố mẹ em không may qua đời vì bệnh tật nhưng chưa kịp để lại di chúc. Đồng thời, bố mẹ em có 3 người con ruột đang tranh chấp phần di sản mà bố mẹ em để lại. Xin hỏi Luật sư trường hợp của gia đình em sẽ được giải quyết như thế nào ạ?
Trả lời:
Chào bạn, trường hợp gia đình bạn thì di sản thừa kế sẽ được chia theo pháp luật. Nghĩa là phần di sản sẽ được chia đều cho 3 người con. Trong trường hợp không thể xác định được giá trị để chia đều thì có thể giải quyết bằng cách bán mảnh đất và 5 con bò ra thành hiện kim sau đó chia đều cho 3 người con.
Vừa rồi là bài viết về toàn bộ nội dung liên quan đến Chia di sản thừa kế cũng như các câu hỏi liên quan đến vấn đề trên. Trong quá trình tìm hiểu nếu khách hàng còn vướng mắc nội dung nào liên quan đến chia di sản thừa kế xin hãy vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin như sau:
- Điện thoại: 0916303656
- Zalo: 0916303656
- Mail: luatsu@nvcs.vn
-
LIÊN HỆ
Hotline: 0916.303.656 (Gọi ngay để được tư vấn miễn phí)
Email: luatsu@nvcs.vn
Website: https://nvcs.vn/
https://www.linkedin.com/company/nvcs-firm/
ĐĂNG KÝ NHẬN TƯ VẤN MIỄN PHÍ TẠI ĐÂY