Trong môi trường kinh doanh hiện nay, thương hiệu là yếu tố quan trọng giúp doanh nghiệp định vị hình ảnh trong tâm trí khách hàng. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng nhận thức đầy đủ về việc đăng ký bảo hộ thương hiệu – một bước đi chiến lược nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp và giá trị tài sản vô hình. Vậy đăng ký bảo hộ thương hiệu là gì? Và tại sao doanh nghiệp cần tiến hành việc này sớm? Bài viết dưới đây sẽ giúp giải đáp các câu hỏi trên một cách rõ ràng, có căn cứ pháp lý cụ thể.
1. Khái niệm về đăng ký bảo hộ thương hiệu
1.1. Thương hiệu là gì?
Trong thực tiễn kinh doanh, “thương hiệu” thường được hiểu là toàn bộ những yếu tố giúp người tiêu dùng nhận biết và phân biệt sản phẩm hoặc dịch vụ của một doanh nghiệp so với đối thủ – bao gồm tên gọi, biểu tượng, màu sắc, khẩu hiệu,… Tuy nhiên, trong hệ thống pháp luật Việt Nam, khái niệm tương đương về mặt pháp lý là “nhãn hiệu”.
Theo Khoản 16 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi năm 2022):
“Nhãn hiệu là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của các tổ chức, cá nhân khác nhau.”
1.2. Đăng ký bảo hộ thương hiệu là gì?
Việc đăng ký bảo hộ thương hiệu chính là quá trình pháp lý giúp doanh nghiệp xác lập quyền sở hữu độc quyền đối với nhãn hiệu của mình. Doanh nghiệp nộp hồ sơ tại Cục Sở hữu trí tuệ để được cấp văn bằng bảo hộ, từ đó đảm bảo thương hiệu được pháp luật công nhận và bảo vệ.
Theo Khoản 3 Điều 6 Luật Sở hữu trí tuệ:
“Quyền sở hữu công nghiệp đối với nhãn hiệu được xác lập trên cơ sở quyết định cấp văn bằng bảo hộ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo thủ tục đăng ký.”
Sau khi được cấp văn bằng, doanh nghiệp có quyền sử dụng độc quyền nhãn hiệu trong vòng 10 năm và có thể gia hạn không giới hạn số lần.
Xem thêm:
Sai sót khi chấm dứt hợp đồng lao động – xử lý thế nào cho đúng luật?
2. Lý do doanh nghiệp nên đăng ký thương hiệu sớm
2.1. Tránh mất quyền sở hữu vào tay người khác
Trong trường hợp doanh nghiệp đã sử dụng thương hiệu nhưng chưa đăng ký, người khác có thể nhanh tay nộp hồ sơ trước. Lúc đó, doanh nghiệp không chỉ mất thương hiệu mà còn phải đổi tên, chịu thiệt hại lớn về chi phí xây dựng lại hình ảnh và nhận diện. Quyền sở hữu chỉ thuộc về người đăng ký hợp lệ trước, không phân biệt ai sử dụng trước.
2.2. Khẳng định sự chuyên nghiệp và tạo dựng niềm tin
Việc sở hữu nhãn hiệu đã được bảo hộ là minh chứng cho sự chỉn chu, có định hướng lâu dài của doanh nghiệp. Điều này góp phần tăng độ tin cậy trong mắt khách hàng, nhà đầu tư và đối tác kinh doanh.
2.3. Bảo vệ tài sản trí tuệ – tài sản vô hình nhưng giá trị lớn
Thương hiệu có thể là tài sản lớn nhất của một doanh nghiệp. Khi đã được đăng ký, thương hiệu trở thành tài sản có thể góp vốn, chuyển nhượng, hoặc khai thác thương mại thông qua nhượng quyền. Đây là lợi thế quan trọng trong chiến lược phát triển và mở rộng kinh doanh.
2.4. Tạo thuận lợi trong việc mở rộng thị trường
Với thương hiệu đã đăng ký, doanh nghiệp dễ dàng thực hiện thủ tục nhượng quyền, mở chi nhánh, hoặc đăng ký mở rộng ra quốc tế theo hệ thống Madrid hoặc thông qua các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam tham gia. Việc này đặc biệt cần thiết khi doanh nghiệp hướng đến thị trường nước ngoài.
2.5. Ngăn ngừa rủi ro pháp lý và tranh chấp không đáng có
Doanh nghiệp chưa đăng ký thương hiệu có thể rơi vào tình trạng bị khiếu nại, bị cấm sử dụng hoặc thậm chí bị kiện tụng nếu sử dụng nhãn hiệu trùng hoặc tương tự với thương hiệu đã được đăng ký. Những tranh chấp này không chỉ tốn thời gian, chi phí mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín doanh nghiệp.
Xem thêm:
Tình huống: Công ty bị đối tác "bùng" hợp đồng – nên làm gì?
3. Kết luận
Đăng ký bảo hộ thương hiệu không đơn thuần là thủ tục pháp lý mà là hành động mang tính chiến lược trong quản trị doanh nghiệp. Đây là bước khởi đầu quan trọng để bảo vệ tài sản trí tuệ, xây dựng nền tảng pháp lý vững chắc và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Doanh nghiệp nên chủ động thực hiện đăng ký thương hiệu càng sớm càng tốt, không chỉ để phòng ngừa rủi ro, mà còn để sẵn sàng cho các cơ hội mở rộng trong tương lai. Một thương hiệu được pháp luật công nhận là tài sản thực sự, và bảo vệ nó là bảo vệ sự sống còn của chính doanh nghiệp.