1. Vì sao startup cần đăng ký nhãn hiệu độc quyền?

Trong môi trường khởi nghiệp ngày càng cạnh tranh, việc xây dựng thương hiệu độc đáo và khác biệt là yếu tố sống còn đối với các startup. Một trong những cách hiệu quả nhất để bảo vệ thương hiệu chính là đăng ký nhãn hiệu độc quyền.

Dưới đây là những lý do startup nên đăng ký nhãn hiệu sớm:

• Bảo vệ tên thương hiệu, logo, slogan trước nguy cơ bị sao chép hoặc sử dụng trái phép.
• Tạo nền tảng pháp lý để khởi kiện, yêu cầu bồi thường nếu quyền sở hữu bị xâm phạm.
• Tăng giá trị tài sản vô hình, giúp gọi vốn dễ hơn.
• Củng cố uy tín khi làm việc với đối tác, nhà đầu tư.
• Tạo điều kiện thuận lợi khi mở rộng thị trường, nhượng quyền thương hiệu.

👉 Tóm lại: Đăng ký nhãn hiệu là bước phòng thủ chiến lược trong hành trình phát triển thương hiệu startup của bạn.

2. Nhãn hiệu là gì? Phân biệt với thương hiệu

• Nhãn hiệu (Trademark) là dấu hiệu dùng để phân biệt hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác. Nhãn hiệu có thể là từ ngữ, hình ảnh, logo, màu sắc, hình vẽ, hoặc sự kết hợp các yếu tố đó.
• Thương hiệu là khái niệm rộng hơn, bao gồm cả nhãn hiệu, uy tín, cảm xúc và trải nghiệm người dùng về một sản phẩm/dịch vụ.

Như vậy, việc đăng ký nhãn hiệu độc quyền chính là bảo vệ một phần cốt lõi trong thương hiệu của startup.

Xem thêm:  Việt Nam đang thu hút đầu tư nước ngoài như thế nào dưới góc độ pháp lý?

3. Điều kiện để nhãn hiệu được bảo hộ

Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, một nhãn hiệu được bảo hộ khi:

• Có khả năng phân biệt với nhãn hiệu khác.
• Không trùng hoặc tương tự gây nhầm lẫn với nhãn hiệu đã được đăng ký trước đó.
• Không thuộc các dấu hiệu cấm bảo hộ: tên quốc gia, cờ, huy hiệu, hình ảnh trái thuần phong mỹ tục, mô tả sai bản chất sản phẩm...

💡 Lưu ý: Nên tra cứu nhãn hiệu trước để tránh trùng lặp và tiết kiệm thời gian.

4. Hồ sơ đăng ký nhãn hiệu độc quyền cho startup

Startup cần chuẩn bị các tài liệu sau:

1. Tờ khai đăng ký nhãn hiệu (mẫu số 04-NH).
2. Mẫu nhãn hiệu (5 bản in màu hoặc đen trắng).
3. Danh mục sản phẩm/dịch vụ cần bảo hộ (theo phân loại Nice).
4. Giấy ủy quyền nếu nộp qua tổ chức đại diện.
5. Chứng từ nộp lệ phí.
6. Tài liệu chứng minh quyền nộp đơn (nếu có chuyển nhượng, thừa kế...).

Bạn có thể nộp trực tiếp tại Cục Sở hữu trí tuệ hoặc nộp trực tuyến qua cổng: https://dichvucong.ipvietnam.gov.vn/

Xem thêm:  Doanh nghiệp cần lưu ý gì khi thuê freelancer hoặc hợp tác không qua hợp đồng?

5. Quy trình đăng ký nhãn hiệu độc quyền tại Việt Nam

Dưới đây là 6 bước chính trong quy trình đăng ký:

Bước 1: Tra cứu nhãn hiệu

• Mục đích: Kiểm tra xem nhãn hiệu có trùng lặp không.
• Cách tra cứu: Qua IPPlatform hoặc sử dụng dịch vụ chuyên nghiệp để tra cứu sâu.

Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký

• Có thể nộp trực tiếp tại Cục SHTT (Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM) hoặc online.

Bước 3: Thẩm định hình thức (1 tháng)

• Kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ.

Bước 4: Công bố đơn (sau 2 tháng kể từ ngày chấp nhận đơn hợp lệ)

• Đơn được công bố trên Công báo Sở hữu công nghiệp.

Bước 5: Thẩm định nội dung (9–12 tháng)

• Đánh giá khả năng cấp văn bằng bảo hộ.

Bước 6: Cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu

• Hiệu lực: 10 năm kể từ ngày nộp đơn, gia hạn không giới hạn số lần.

6. Chi phí đăng ký nhãn hiệu độc quyền

Chi phí phụ thuộc vào số nhóm hàng hóa/dịch vụ và hình thức nộp. Ước tính như sau:

👉 Nếu bạn sử dụng dịch vụ đại diện, tổng chi phí có thể từ 3 – 6 triệu VNĐ tùy mức độ phức tạp.

7. Những sai lầm startup thường gặp

• Không tra cứu nhãn hiệu kỹ lưỡng trước khi nộp hồ sơ.
• Đăng ký sai nhóm sản phẩm/dịch vụ (phân loại không đúng).
• Thiết kế nhãn hiệu không có tính phân biệt (quá chung chung).
•  Nộp thiếu giấy tờ hoặc khai sai thông tin chủ sở hữu.
•  Không gia hạn văn bằng đúng hạn sau 10 năm.

👉 Mẹo: Nếu chưa có kinh nghiệm, hãy thuê dịch vụ tư vấn sở hữu trí tuệ chuyên nghiệp để tránh sai sót đáng tiếc.

8. Căn cứ pháp lý áp dụng

Dưới đây là các văn bản pháp lý điều chỉnh toàn bộ quy trình đăng ký nhãn hiệu tại Việt Nam:

🔹 Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung năm 2022)

• Điều 72: Điều kiện bảo hộ nhãn hiệu.
• Điều 74: Khả năng phân biệt.
• Điều 90: Hiệu lực văn bằng bảo hộ.

🔹 Nghị định 65/2023/NĐ-CP

• Hướng dẫn chi tiết thi hành Luật SHTT 2022.

🔹 Thông tư 23/2023/TT-BKHCN

• Quy định về mẫu tờ khai, hồ sơ, biểu phí mới nhất (áp dụng từ 2024).

🔹 Thỏa ước Madrid và Nghị định thư Madrid

• Áp dụng khi đăng ký nhãn hiệu ra quốc tế (Việt Nam là thành viên).

9. Đăng ký trong nước hay quốc tế?

• Đăng ký trong nước: Phù hợp với startup hoạt động tại Việt Nam.
   
• Đăng ký quốc tế (qua Madrid): Dành cho startup xuất khẩu hoặc có chiến lược mở rộng thị trường ra nước ngoài.

📌 Bạn có thể đăng ký nhãn hiệu quốc tế chỉ cần nộp 1 đơn duy nhất qua Cục SHTT Việt Nam.

Xem thêm:  5 rủi ro pháp lý phổ biến khi ký hợp đồng thương mại

10. Kết luận: Startup cần chủ động bảo vệ thương hiệu

Đăng ký nhãn hiệu độc quyền là bước đi quan trọng để xây dựng nền tảng thương hiệu bền vững, tạo lợi thế pháp lý và phát triển lâu dài. Startup càng đăng ký sớm, càng tránh được rủi ro mất tên thương hiệu vào tay người khác.

💡 Hãy coi nhãn hiệu là một tài sản vô hình quý giá – nếu bạn không bảo vệ nó, người khác sẽ làm thay bạn.