Khởi nghiệp và thành lập doanh nghiệp đang là xu hướng phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập toàn cầu. Tuy nhiên, để có thể vận hành doanh nghiệp đúng quy định pháp luật, việc nắm vững thủ tục thành lập công ty là điều kiện tiên quyết. Luật Doanh nghiệp 2025 ra đời với nhiều điều chỉnh đáng chú ý, góp phần đơn giản hóa quy trình và tạo thuận lợi hơn cho các cá nhân, tổ chức khi đăng ký thành lập doanh nghiệp.

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về thủ tục thành lập công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) và công ty cổ phần theo quy định mới nhất, đồng thời làm rõ những điểm thay đổi trong Luật Doanh nghiệp 2025.

Phân biệt công ty TNHH và công ty cổ phần

Trước khi đi vào thủ tục, cần hiểu rõ hai loại hình doanh nghiệp phổ biến này:

1. Công ty TNHH

Theo Điều 74 và 76 của Luật Doanh nghiệp 2025:

• Công ty TNHH gồm 2 loại: một thành viên (do một cá nhân/tổ chức sở hữu) và hai thành viên trở lên (tối đa 50 thành viên).
• Thành viên góp vốn chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn góp.
• Công ty TNHH không được phát hành cổ phiếu ra công chúng.

2. Công ty cổ phần

Căn cứ Điều 111 của Luật Doanh nghiệp 2025:

• Phải có ít nhất 3 cổ đông, không giới hạn số lượng tối đa.
• Được quyền phát hành cổ phần và cổ phiếu để huy động vốn.
• Cổ đông chịu trách nhiệm trong phạm vi số vốn đã góp.
• Có cơ cấu tổ chức linh hoạt, phù hợp với mô hình doanh nghiệp lớn.

Thủ tục thành lập công ty TNHH theo Luật Doanh nghiệp 2025

1. Chuẩn bị hồ sơ đăng ký doanh nghiệp

Theo quy định tại Điều 21 Luật Doanh nghiệp 2025, hồ sơ gồm:

• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu quy định).
• Điều lệ công ty phù hợp với loại hình TNHH một hoặc hai thành viên.
• Danh sách thành viên (áp dụng với TNHH hai thành viên trở lên).
• Bản sao giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD/hộ chiếu) của thành viên góp vốn.
• Văn bản ủy quyền hợp lệ (nếu người nộp hồ sơ không phải người đại diện pháp luật).

2. Nộp hồ sơ đăng ký

• Hồ sơ có thể nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư nơi đặt trụ sở chính.
• Hoặc nộp online qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp: dangkykinhdoanh.gov.vn.
• Lệ phí đăng ký thực hiện theo Thông tư 47/2019/TT-BTC, có thể được điều chỉnh tùy địa phương.

3. Nhận giấy chứng nhận đăng ký và công bố thông tin

• Theo Điều 27 Luật Doanh nghiệp 2025, trong 03 ngày làm việc kể từ khi hồ sơ hợp lệ, doanh nghiệp sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp.
• Trong vòng 30 ngày kể từ ngày được cấp giấy, doanh nghiệp phải công bố nội dung đăng ký trên Cổng thông tin doanh nghiệp quốc gia (Điều 28).

4. Khắc dấu, mở tài khoản ngân hàng và đăng ký thuế

• Doanh nghiệp tự quyết định số lượng, hình thức con dấu, không còn bắt buộc thông báo mẫu dấu như trước.
• Thực hiện kê khai thuế ban đầu, mở tài khoản ngân hàng, nộp lệ phí môn bài (theo Nghị định 22/2020/NĐ-CP và Luật Quản lý thuế).

Xem thêm:   Những thay đổi mới trong Luật Doanh nghiệp 2025

Thủ tục thành lập công ty cổ phần theo Luật Doanh nghiệp 2025

1. Chuẩn bị hồ sơ đăng ký doanh nghiệp

Hồ sơ thành lập công ty cổ phần (theo Điều 22) bao gồm:

• Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp (theo mẫu quy định).
• Điều lệ công ty phù hợp mô hình cổ phần.
• Danh sách cổ đông sáng lập, nếu có cổ đông nước ngoài thì cần kèm theo giấy tờ hợp pháp hóa lãnh sự.
• Bản sao CMND/CCCD/hộ chiếu của cổ đông cá nhân; giấy phép của tổ chức nếu cổ đông là pháp nhân.
• Giấy ủy quyền nếu người nộp không phải người đại diện.

2. Nộp hồ sơ và nhận giấy phép

• Nộp tại Sở KH&ĐT nơi đặt trụ sở chính, có thể nộp online.
• Sau 03 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ sẽ được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (theo Điều 27).

3. Công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp

• Doanh nghiệp cổ phần cũng phải thực hiện công bố nội dung đăng ký doanh nghiệp trong vòng 30 ngày (Điều 28).
• Nội dung công bố gồm: tên công ty, ngành nghề, vốn điều lệ, danh sách cổ đông sáng lập, người đại diện pháp luật, trụ sở chính.

4. Thực hiện các thủ tục sau đăng ký

• Khắc dấu công ty, mở tài khoản ngân hàng, khai thuế ban đầu, nộp lệ phí môn bài.
• Nếu công ty có phát hành cổ phiếu ra công chúng, cần đăng ký lưu ký chứng khoán tại Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) theo quy định của Luật Chứng khoán.

Điểm mới đáng chú ý trong Luật Doanh nghiệp 2025

1. Đơn giản hóa hồ sơ và thủ tục

• Giảm số lượng giấy tờ yêu cầu, bãi bỏ một số điều kiện rườm rà trước đây.
• Cho phép đăng ký hoàn toàn trực tuyến, sử dụng chữ ký số thay cho chữ ký tay.

2. Linh hoạt trong đặt tên và sử dụng con dấu

• Doanh nghiệp tự chủ về việc đặt tên, miễn không vi phạm thuần phong mỹ tục và không trùng lặp (Điều 37).
• Không còn bắt buộc thông báo mẫu dấu với cơ quan đăng ký như Luật 2020.

3. Rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ

• Thời gian cấp giấy đăng ký doanh nghiệp giảm còn 03 ngày làm việc theo quy định rõ tại Điều 27.

Xem thêm:   Mức phạt hành vi bạo hành trẻ em, phụ nữ

Kết luận

Thành lập doanh nghiệp là bước đi quan trọng trên hành trình phát triển kinh doanh. Với những cải cách từ Luật Doanh nghiệp 2025, quá trình đăng ký công ty TNHH hay công ty cổ phần đã trở nên đơn giản, minh bạch và thuận tiện hơn nhiều. Tuy nhiên, để tránh rủi ro pháp lý hoặc sai sót trong thủ tục, doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ quy định pháp luật hoặc tham khảo tư vấn từ chuyên gia pháp lý uy tín.

Việc nắm vững các quy định sẽ không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, chi phí mà còn đảm bảo hoạt động kinh doanh được vận hành hợp pháp và hiệu quả ngay từ ngày đầu tiên.