CÓ NÊN NHẬN BẢO HIỂM XÃ HỘI MỘT LẦN HAY KHÔNG?

+84 09.19.19.59.39

Họ tên: NGUYỄN THÀNH TỰU

Chức danh: Thạc sĩ - Luật sư - Trọng Tài Thương Mại - CEO

Điện thoại: +84 09.19.19.59.39

Email: tuulawyer@nvcs.vn

Lĩnh vực tư vấn: Đầu Tư Nước ngoài- Sở hữu Trí tuệ -M&A- Tranh chấp tại tòa.

Ngôn ngữ: Tiếng Việt - tiếng Anh

Cho đến nay, Bảo hiểm xã hội một lần đã không còn là khái niệm quá xa lạ đối với hầu hết người lao động. Song, không phải tất cả người lao động đều hiểu được một cách rõ ràng chế độ bảo hiểm này. Việc chưa hiểu đúng bản chất của bảo hiểm xã hội một lần làm người lao động đánh giá sai về khả năng hưởng và mức hưởng để từ đó không đảm bảo được tốt nhất các quyền và lợi ích cho bản thân mình.

I/Vậy bảo hiểm xã hội một lần là gì?

1. Khái niệm Bảo hiểm xã hội một lần

Khoản 1 Điều 3 của Luật bảo hiểm xã hội 2014 quy định Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.

Theo đó, bởi Bảo hiểm xã hội một lần cũng là một loại bảo hiểm xã hội, người lao động chỉ được hưởng chế độ này dựa trên cơ sở có đóng tiền bảo hiểm, đây vốn không phải một chế độ bảo hiểm mà mọi người lao động mặc nhiên được nhận.

Đồng thời, do thời gian, mức đóng bảo hiểm xã hội của mỗi người là khác nhau, từ đó dẫn đến mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần cũng theo đó mà thay đổi.

Cùng với đó, bởi Bảo hiểm xã hội một lần là chế độ hưởng bù trừ cho Bảo hiểm hưu trí, việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần thực hiện trong trường hợp người lao động có đóng bảo hiểm nhưng chưa đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm hưu trí hoặc không thể hưởng bảo hiểm hưu trí, không muốn tiếp tục đóng bảo hiểm để được hưởng bảo hiểm hưu trí…Vì thế, cùng một khoản tiền đóng bảo hiểm và một thời gian, người lao động không thể sử dụng để hưởng cả hai loại bảo hiểm hưu trí và bảo hiểm xã hội một lần.

THAM KHẢO: TRÌNH TỰ VÀ THỦ TỤC ĐĂNG KÝ BẢO HIỂM XÃ HỘI

2. Người lao động cần cân nhắc gì trước khi làm thủ tục Bảo hiểm xã hội một lần?

a/ Bảo hiểm xã hội hay lương hưu?

Thứ nhất, như đã đề cập ở trên, việc hưởng bảo hiểm xã hội một lần là dựa trên cơ sở đóng bảo hiểm xã hội. Song, số tiền khi nhận Bảo hiểm xã hội một lần sẽ ít hơn so với số tiền đã đóng bảo hiểm.

Thứ hai, thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội khi được tính hưởng Bảo hiểm xã hội một lần sẽ không được tiếp tục làm cơ sở để hưởng chế độ khác. Từ đó, khả năng người lao động sẽ không đủ điều kiện để hưởng bảo hiểm hưu trí hàng tháng sau này.

Thứ ba, từ đó dẫn đến người thân sẽ không được hưởng trợ cấp mai táng và tử tuất khi người hưởng Bảo hiểm xã hội một lần mất.

Thứ tư, người lao động đã hưởng bảo hiểm xã hội một lần sẽ mất cơ hội tham gia Bảo hiểm y tế 5 năm liên tục để được hưởng quyền lợi với các dịch vụ y tế kỹ thuật cao.

Thứ năm, Người lao động đã hưởng bảo hiểm xã hội một lần sẽ mất cơ hội được cấp thẻ Bảo hiểm y tế miễn phí trong thời gian hưởng lương hưu.

3. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm, cứ mỗi năm được tính như sau:

• 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng trước năm 2014
• 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi

Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần = (1,5 x Mức bình quân lương x thời gian tham gia BH trước năm 2004) + (2 x Mức bình quân lương x thời gian tham gia BH từ 2014 trở đi).

Trường hợp có thời gian lẻ thì tính thời gian để hưởng bảo hiểm xã hội một lần như sau đối với số tháng lẻ: từ 1 đến 6 tháng tính nửa năm, từ 7 đến 11 tháng tính 1 năm.

Trường hợp thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 1 năm thì mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.

Thời điểm tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần là thời điểm ghi trong quyết định của cơ quan bảo hiểm xã hội.

II/Điều kiện để được hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Khoản 1 Điểu 60 Luật bảo hiểm xã hội 2014, Điều 8 Nghị định 115/NĐ-CP/2015 quy định người lao động được hưởng Bảo hiểm xã hội một lần trong các trường hợp sau:

1. Người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ thời gian đóng bảo hiểm xã hội. Cụ thể:
2. Người lao động thuộc các đối tượng sau chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội:

• Người lao động làm việc theo Hợp đồng lao động.
• Cán bộ, công chức, viên chức.
• Công nhân quốc phòng, công nhân công an, người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu.
• Người đi làm việc ở nước ngoài theo Hợp đồng quy định tại Luật người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
• Người quản lý doanh nghiệp, người quản lý điều hành hợp tác xã có hưởng tiền lương.

1. Người lao động là Lao động nữ làm cán bộ, công chức cấp xã hoặc là người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn đã đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng Bảo hiểm xã hội.
2. Người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội thì sau 1 năm nghỉ việc sẽ đủ điều kiện hưởng Bảo hiểm xã hội một lần. Đây là trường hợp nhiều người lao động thông thường hay áp dụng để hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Song, cần lưu ý điều kiện để được hưởng bảo hiểm xã hội một lần là người lao động phải có từ trên một năm nghỉ việc không đóng bảo hiểm trước thời điểm nộp hồ sơ xin hưởng  bảo hiểm xã hội một lần.
3. Được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi ra nước ngoài định cư
4. Được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
5. Người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi là các đối tượng sau, sau khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu:

• Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân
• Hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí

III/Thủ tục thực hiện để hưởng Bảo hiểm xã hội một lần

1. Hồ sơ hưởng Bảo hiểm xã hội một lần

Để làm thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội một lần, người lao động cần chuẩn bị một bộ hồ sơ gồm có:

• Sổ Bảo hiểm xã hội (Bản chính)
• Chứng minh nhân dân hoặc Căn cước công dân, sổ hộ khẩu hoặc Sổ tạm trú (Bản chính hoặc sao y có chứng thực)
• Đơn đề nghị hưởng Bảo hiểm xã hội một lần Mẫu số 14-HSB theo Quyết định 166/QĐ-BHXH ngày 31/01/2019.
• Đối với người ra nước ngoài định cư để hưởng bảo hiểm xã hội một lần phải nộp thêm Bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch ra Tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau:

• Hộ chiếu do nước ngoài cấp.
• Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lí do định cư ở nước ngoài.
• Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nnhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
• Trường hợp Người lao động là người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần phải nộp thêm trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không thể tự phục vụ được; nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự phục vụ.

• Trường hợp thanh toán phí giám định y khoa thì nộp kèm hoá đơn, chứng từ thu phí; bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.

Đối với trường hợp người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng ra nước ngoài để định cư thì hồ sơ xin hường bảo hiểm xã hội một lần có thể không bao gồm Sổ bảo hiểm xã hội.

2. Nơi nộp hồ sơ hưởng Bảo hiểm xã hội một lần

Cơ quan bảo hiểm xã hội cấp quận/huyện hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh (trong trường hợp cấp tỉnh được phân cấp giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần) nơi thường trú hoặc tạm trú có thẩm quyền giải quyết hưởng Bảo hiểm xã hội một lần.

Cơ quan BHXH quận Gò Vấp

3.Thời hạn giải quyết để hưởng Bảo hiểm xã hội một lần

Tối đa 05 ngày làm việc kể từ ngày cơ quan bảo hiểm xã hội nhận đủ hồ sơ theo quy định sẽ trả kết quả giải quyết hồ sơ xin hưởng Bảo hiểm xã hội một lần