
Họ tên: NGUYỄN THÀNH TỰU
Chức danh: Thạc sĩ - Luật sư - Trọng Tài Thương Mại - CEO
Điện thoại: +84 09.19.19.59.39
Email: tuulawyer@nvcs.vn
Lĩnh vực tư vấn: Đầu Tư Nước ngoài- Sở hữu Trí tuệ -M&A- Tranh chấp tại tòa.
Ngôn ngữ: Tiếng Việt - tiếng Anh
Một người bị coi là có tội nếu hành vi đó là kết quả của sự lựa chọn của chính mình và có đủ điều kiện chủ quan và khách quan để lựa chọn và thực hiện hành vi khác phù hợp với yêu cầu của xã hội. Khoa học pháp luật hình sự cũng như thực tiễn xét xử cho đến nay đều thừa nhận có hai dạng lỗi cố ý trực tiếp và lỗi cố ý gián tiếp. Vậy, sự khác biệt giữa cố ý phạm tội và vô ý phạm tội theo quy định của pháp luật là gì? Hãy cùng luật NVCS tìm hiểu chi tiết những điểm giống và khác nhau giữa 2 loại lỗi này qua bài viết sau nhé!
1. Lỗi được hiểu theo hình sự là gì?
Lỗi là thái độ tâm lý của con người đối với hành vi có tính gây thiệt hại cho xã hội của mình và đổi với hậu quả do hành vi đó gây ra được biểu hiện dưới hình thức cố ý hoặc vô ý.
Theo pháp luật hình sự yếu tố lỗi được xác định khi có đủ các điều kiện như sau:
– Không mắc bệnh tâm thần, các bệnh làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi
– Đủ độ tuổi theo quy định
+ Đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự đối với mọi tội phạm
+ Từ đủ 14 tuổi trở lên đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng
Theo Bộ luật hình sự năm 2015 ( sửa đổi, bổ sung năm 2017 ) lỗi được chia thành 04 loại như sau:
– Lỗi cố ý trực tiếp
– Lỗi cố ý gián tiếp
– Lỗi vô ý vì quá tự tin
– Lỗi vô ý do cẩu thả
Lỗi được hiểu theo hình sự là gì
2. Cố ý phạm tội được hiểu là gì?
Tại Điều 10 Bộ luật Hình sự 2015 có quy định về cố ý phạm tội như sau:
“Cố ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:
1. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó và mong muốn hậu quả xảy ra;
2. Người phạm tội nhận thức rõ hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước hậu quả của hành vi đó có thể xảy ra, tuy không mong muốn nhưng vẫn có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra.”
Vì vậy, có thể hiểu cố ý phạm tội là trường hợp người phạm tội nhận thức được hành vi nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn để mặc hoặc mong muốn cho hậu quả xảy ra.
3. Vô ý phạm tội được hiểu là gì?
Căn cứ quy định tại Điều 11 Bộ luật Hình sự 2015 như sau:
“Vô ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:
1. Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được.
2. Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.”
Như vậy, vô ý phạm tội được xác định trong hai trường hợp sau:
- Người phạm tội thấy trước hành vi của mình có khả năng dẫn đến hậu quả có hại nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc nếu xảy ra thì vẫn có thể tránh được;
- Người phạm tội không lường trước được hành vi của mình có khả năng dẫn đến hậu quả có hại, nhưng dù vậy, xét về nhiều mặt thì người phạm tội đã nên và có thể thấy trước hậu quả của hành vi đó.
Vô ý phạm tội được hiểu là gì